[tintuc]
Chẩm chéo là một trong những đặc sản nổi tiếng của ẩm thực Tây Bắc, đặc biệt là của dân tộc Thái. Đây là một món ăn đơn giản nhưng lại rất hấp dẫn, vừa thể hiện được sự tinh tế trong cách chế biến, vừa mang đậm hương vị của núi rừng.
Nếu bạn muốn thử làm món ăn này tại nhà, hãy theo dõi bài viết dưới đây để biết Cách Làm Chẩm Chéo Chấm Thịt Trâu Gác Bếp ngon chuẩn vị nhé!
Chẩm Chéo Là Gì?
Chẩm chéo là một loại gia vị đặc trưng của người Thái ở Điện Biên, Tây Bắc Việt Nam và Đông Bắc Thái Lan. Nó có mùi thơm đặc biệt và vị cay, mặn, chua hòa quyện. Chẩm chéo thường được dùng để chấm các món ăn như xôi, luộc, nướng hay rau sống.
Chẩm chéo không chỉ là một loại gia vị mà còn là một phần của văn hóa ẩm thực của người Thái. Nó là món ăn quen thuộc trong các bữa ăn hàng ngày của họ. Ngoài ra, nó còn có tác dụng giải nhiệt, kích thích tiêu hóa và tăng cường sức khỏe.
Chẩm Chéo Là Loại Gia Vị Đa Dạng Như Thế Nào?
Chẩm chéo là một loại gia vị truyền thống của người Thái ở Điện Biên, Tây Bắc Việt Nam và Đông Bắc Thái Lan. Nó có nhiều loại khác nhau, tùy theo nguyên liệu và cách chế biến. Dưới đây là một số loại chẩm chéo nổi tiếng:
Chéo pà (chẩm chéo cá)
Là chéo được làm từ cá cơm nướng và giã cùng với chéo cơ bản. Chéo pà có vị thơm nồng, mặn mà, dùng để chấm với các loại rau luộc và măng tre, măng vầu.
Chéo tắp cáy (chéo gan gà)
Là chéo được làm từ gan gà hoặc gan vịt nướng và giã cùng với chéo cơ bản. Chéo tắp cáy có vị bùi bùi, ngọt ngọt, dùng để chấm với thịt gà luộc, vịt luộc.
Chéo nặm xổm (chéo nước chua)
Là chéo được làm từ vừng rang, cá nướng và nước măng chua. Chéo nặm xổm có vị chua ngọt, đậm đà, dùng để chấm với rau cải non.
Chéo pịa
Là chéo được làm từ pịa – một loại nước đăng đắng của ruột con trâu. Chéo pịa có vị đăng đắng, kích thích vị giác, dùng để chấm với thịt trâu luộc, hấp hoặc nướng.
Chéo Mak có
Là chéo được làm từ Mak có – một loại quả chua. Chéo Mak có có vị chua, hơi chát, ngọt ngọt nhè nhẹ, dùng để chấm với rau má luộc.
Chéo non đíp
Là chéo được làm từ non đíp – một loại ớt chỉ thiên tươi. Chéo non đíp có vị cay, ngọt, thanh mát, dùng để chấm với mần trầu non.
Chéo sắc chaư (chéo củ sả)
Là chéo được làm từ sả thái mỏng và giã cùng với chéo cơ bản. Chéo sắc chaư có vị cay, thơm và chát hoà quyện trong miệng, dùng để chấm với lá sắn non, lá vả đồ.
Chéo hòm pẻn (chéo rau mùi)
Là chéo được làm từ rau mùi giã nhuyễn và trộn cùng với chéo cơ bản. Chéo hòm pẻn có vị thơm lừng, dùng để chấm với rau cải đồ và thịt heo luộc.
Chéo khá (chéo riềng)
Là chéo được làm từ riềng thái mỏng và giã cùng với chéo cơ bản. Chéo khá có vị đăng đắng, bùi bùi, dùng để chấm với măng đắng đồ, nướng hoặc luộc và ăn kèm với các loại lá như phăck đứa, phăck chưa khàu, phăck tắp cáy,…
Chéo thúa nâu (chéo đậu tương lên men)
Là chéo được làm từ hạt đỗ ngâm, luộc, gói lá cho lên men, nướng và giã cùng với chéo cơ bản. Chéo thúa nâu có mùi thơm đặc trưng, dùng để chấm với thịt gà, thịt lợn sữa hoặc măng.
Cách Làm Chẩm Chéo Chấm Thịt Trâu Gác Bếp
Cách làm chẩm chéo cũng khá đơn giản, chỉ cần nướng các nguyên liệu cho thơm và giã nhuyễn trong cối đá. Chẩm chéo có màu vàng nâu, mùi thơm nồng nàn và vị cay, mặn, chua, ngọt hài hòa. Chẩm chéo không chỉ là nước chấm cho thịt trâu gác bếp mà còn có thể dùng để chấm các loại rau sống, khoai lang, bánh cuốn hay bún.
Để có được một bát chẩm chéo ngon chuẩn vị Tây Bắc, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
🔸Hạt mắc khén: 50g
🔸Hạt dổi: 50g
🔸Tỏi khô: 10 tép
🔸Ớt khô: 10 quả
🔸Muối: 2 muỗng canh
🔸Mì chính: 1 muỗng cà phê
🔸Rau thơm: húng lủi, rau mù tạt, mùi tàu
Cách làm chẩm chéo như sau:
- Bước 1: Nướng hạt mắc khén, hạt dổi, tỏi và ớt cho thơm và chín đều. Lưu ý không để các nguyên liệu bị cháy.
- Bước 2: Cho các nguyên liệu đã nướng vào cối đá và giã nhuyễn. Thêm muối và mì chính vào và giã tiếp cho đến khi hỗn hợp sánh mịn.
- Bước 3: Rửa sạch các loại rau thơm và xắt nhỏ. Cho rau thơm vào bát chẩm chéo và trộn đều.
- Bước 4: Nếu muốn có vị chua thanh, bạn có thể vắt thêm ít nước chanh vào bát chẩm chéo.
Vậy là bạn đã có một bát chẩm chéo ngon để chấm cùng với thịt trâu gác bếp rồi. Bạn có thể dùng bánh tráng nướng hoặc bánh đa nem để cuốn cùng thịt trâu gác bếp và rau sống. Khi ăn, bạn nhúng miếng cuốn vào bát chẩm chéo và thưởng thức.
Bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện của vị ngọt của thịt trâu, vị cay và thơm của chẩm chéo và vị giòn của rau sống. Đây chính là một món ăn đậm đà và độc đáo của vùng Tây Bắc, mang lại cho bạn một trải nghiệm ẩm thực khó quên.
 |
Lưu Ý Khi Làm Chẩm Chéo
Chẩm chéo là một loại gia vị đặc biệt của vùng miền Trung Việt Nam, được làm từ nha đam, tỏi, ớt, muối và mè. Để giữ được hương vị tươi ngon của chẩm chéo, bạn nên giã nha đam ngay trước khi dùng. Nếu muốn bảo quản lâu hơn, bạn có thể giã sẵn chẩm chéo và cho vào hộp kín, để trong tủ lạnh từ 4-5 ngày.
Chẩm chéo có vị mặn, cay và thơm. Bạn không nên thêm nước mắm vào chẩm chéo vì sẽ làm mất đi hương vị riêng của nó và khiến cho nó quá mặn. Nếu bạn thích ăn cay, bạn có thể tăng lượng ớt khi giã chẩm chéo.
Chẩm chéo có thể dùng để chấm các món luộc như rau, khoai, bắp… Bạn có thể cho thêm một ít nước lọc vào bát chẩm chéo để tạo độ nhão và dễ chấm hơn. Bạn cũng có thể cho thêm lá chanh hoặc rau răm để tăng thêm mùi thơm cho chẩm chéo.
